In de etalage

Meer dan ooit lopen werk en privé in elkaar over. Sinds de komst van smartphones en sociale media lijkt er geen weg meer terug. Werkmailtjes komen binnen op de eigen telefoon, maar uitzetten doe je hem ’s avonds niet. Je wilt immers bereikbaar blijven voor vrienden en familie. Bovendien blijf je stiekem toch wel graag op de hoogte, of niet? Het is wellicht zelfs al een kleine verslaving geworden, of het nu tijdens een televisieprogramma is of nog even voor het slapen gaan. WhatsApp, Facebook, de Telegraaf, Twitter, Instagram, Nu.nl: het houdt maar niet op. Ook check je nog even de e-mails, zowel privé als zakelijk. Je opent ze toch, zelfs als je al lekker onder de dekens ligt. Zo zie je dat je leidinggevende nog iets te melden heeft. Die wilde wat van zijn bordje schuiven en heeft jou laat op de avond nog een mailtje gestuurd. Dat belooft wat voor morgen. Je voelt wellicht al wat stress, mogelijk met een slechte nacht tot gevolg.

Herkenbaar? Bijna al mijn avonden zagen er in ieder geval zo uit in afgelopen twee jaar. Ik had een hekel aan een volle mailbox aan het begin van een werkdag. Daarom beantwoordde ik heel wat e-mails in mijn vrije avonduren en in het weekend. Mijn werkweek bestond daardoor uit meer dan de 40 uur waarvoor ik had getekend en dat was de voornaamste reden waarom geen sociaal leven meer had.

Het wegwerken van de e-mails was al een taak op zich. Meestal kwam ik aan mijn eigen functietaken pas toe rond het middaguur. Ik vond en vind het een drama, een ontwikkeling die ik niet snel toejuich. Toch lijkt er voor dit probleem nog geen echte oplossing te zijn gevonden en lopen werk en privé op veel meer vlakken in elkaar over.

Sociale media is wat mij betreft de grote accelerator achter dit fenomeen. Hoewel je wellicht nog denkt dat Facebook, Twitter en Instagram onder de noemer ‘privé’ vallen, heb ik daar een andere mening over. Recruiters maken op verschillende manieren gebruik van deze mediavorm, in eerste instantie vooral om mensen te rekruteren. De vacature wordt op LinkedIn, Facebook en Twitter gezet en in een mum van tijd stromen de reacties binnen. Logisch, want het bereik is via deze netwerken niet alleen groter dan bij ouderwetse mediavormen, via deze netwerken kun je als recruiter ook nog eens gemakkelijker referenties achterhalen.

In tweede instantie kunnen recruiters of toekomstige werkgevers via sociale media beter zien of een kandidaat wel matcht met het bedrijf. Het aannemen van een nieuwe werknemer blijft voor de werkgever immers een risico. De recruiter of werkgever doet in principe niets anders dan zoeken naar de persoon die het kleinste risico vormt. Daarom is netwerken ook zo belangrijk. Als je via een vriend of kennis wordt genoemd bij een bedrijf, dan heb je meteen een streepje voor. Ben je geen bekende bij het bedrijf, dan wordt er uiteraard gekeken naar je cv én vaak ook naar jouw profielen op LinkedIn, Facebook, Instagram en/of Twitter.

Het zal niet de eerste keer zijn dat recruiters, mede aan de hand van deze profielen, bepalen of jij wel of niet de geschikte kandidaat bent. Een profiel op sociale media hoeft niet meteen een afspiegeling te zijn van jouw karakter of kwaliteiten, maar het vertelt wel veel over jou. Profielen vertellen namelijk hun eigen verhaal, los van of dat verhaal overeenkomt met de realiteit.

Als televisiemaker weet ik maar al te goed welke invloed een plaatje kan hebben op het oordeel van de kijker. Het gaat er namelijk niet om of jij je lekker voelt in een rode trui, maar om welke invloed die rode trui heeft op jouw publiek. De ene kleur oogt veel sympathieker dan de andere. Een profiel op sociale media zet jou in de etalage, zonder dat je je daadwerkelijk realiseert welke gevolgen dit kan hebben voor jouw toekomst. Wanneer jij een foto aanpast of toevoegt op je profiel dan kun je nog zo’n oprechte intentie hebben, de kijker kan het heel anders uitleggen of met een ander gevoel ervaren. Elk detail in een plaatje vertelt namelijk zijn eigen verhaal en kan per toeschouwer anders worden geïnterpreteerd.

Maar verhalen zijn wel belangrijk; een machtig wapen. Zeker in deze tijd, waarin content en storytelling een voorname rol spelen. Kijk bijvoorbeeld naar The Voice. Mensen kunnen nog zo fantastisch zingen, je gunt ze de volgende ronde toch meer als er een mooi verhaal achter de kandidaat schuilgaat. Je gunt het een vechter meer dan een iemand die alles in zijn of haar schoot geworpen krijgt. En zo is dat ook met een eigen profiel.

Tegenwoordig is het, vooral op Instagram, een trend om een gezonde leefstijl na te jagen. Er zijn talloze foto’s te vinden van groene maaltijden en afgetrainde lichamen. Leuk voor de toeschouwer, maar nog leuker voor de werkgever. Want een sporter is interessant voor een werkgever. Meestal beschikt een sporter over de volgende eigenschappen: doorzettingsvermogen, discipline, goede concentratie, daadkracht, gedrevenheid, geduldig, krachtig, energiek, stiptheid, zelfstandigheid en zelfverzekerd. Bovendien is een gezonde werknemer minder vaak ziek en beter bestand tegen stress. Kortom, dankzij deze informatie kan de recruiter of werkgever weer een aantal risico’s wegstrepen.

Sociale media is daarom jouw etalage. Een werkgever ‘loopt langs’ en moet getriggerd raken om te stoppen, om naar jou te kijken en om je vervolgens te ‘kopen’. Zonder dat wij het wellicht beseffen, zijn wij zelf een product geworden. Een product dat 24/7 in de etalage staat, niet alleen voor een mogelijke werkgever maar ook voor vrienden, familie en oud-klasgenoten (die willen zien wat er van je is geworden). Hoewel het ons wellicht tegen de borst stuit, is mijn mening dat ons zakelijke leven meer dan ooit is verweven met ons persoonlijke leven. We zijn een product, verkopen een verhaal of levensstijl. Wie je bent, wat je doet en waar je naartoe wilt… wat ligt in de lijn der verwachtingen voor een werkgever?

Kijk dus nog eens goed naar jouw profielen op LinkedIn, Facebook, Instagram en Twitter en wees je ervan bewust dat, hoe vreselijk het ook is, elke foto, iedere tag en elk stukje commentaar invloed kan hebben op jouw toekomst. Het belangrijkste is dat het je gegund moet worden: geen Ferrari’s op de foto of veel te dure flessen champagne. Houd het zakelijk maar tegelijk spontaan en toegankelijk. En, let op, niet enkel potentiele werkgevers kijken naar profielen, ook bij huidige werkgevers worden werknemers – bijvoorbeeld bij een reorganisatie – nog eens goed onder de loep gelegd. Uiteindelijk representeer je niet alleen jezelf: in veel gevallen ben je ook het uithangbord van het bedrijf.

Dus als je toch weer eens naar je cv kijkt, kijk dan ook even naar jouw profielen op sociale media en make them an offer they can’t refuse!